Kriza Lindore
Kriza Lindore e viteve 1875-1878
Kriza Lindore filloi me Kryengritjen e Hercegovinės,mė 1875 e cila u pėrhap edhe nė Bosnjė.
Kryengritja synonte pėrmbysjen e sundimit osman.Forcat Kryengritėse nė sajė tė ndihmės qė morėn nga Serbia,Mali i Zi dhe Rusia si nė vullnetarė ashtu edhe nė armatime,arritėn tė ēlironin pjesėn mė tė madhe tė Bosnjės e Hercegovinės.
Nė Pranėverė tė vitit 1876 edhe nė Bullgari shpėrtheu njė kryengritje por forcat osmane e shuman atė shumė shpejtė.
Nė kėto kushte Serbia dhe Austro-Hungaria si dy shtete qė kishin interesim tė madhė pėr Ballkanin,zhvilluan bisedime nė Janar tė vitit 1877 nėnshkruan njė marėveshje tė fshehtė.Sipas asaj marėveshje Austro-Hungaria do tė qėndronte asnjanėse nė luftėn ndėrmjet Rusisė dhe Perandorisė Osmane dhe pėr kėtė do tė shpėrblehej me marrjen e Bosnjės e Hercegovinės,kurse Rusisė doi njihej e drejta e shtrirjes nė viset lindore tė Ballkanit,nė drejtim tė Bullgarisė.
Nė vitin 1877 Rusia filloi luftėn kundėr Perandorisė Osmane.
Sukseset e ushtrisė krijuan kushte tė favorshme qė kryengritėsit nė Bosnjė e Hercegoinė tė konsolidonin forcat e tyre.Situatėn e shfrytėzuan edhe Serbia e Mali i Zi,tė cilat pushtuan mjaft terruitore kryesisht tė banuara me Shqiptarė-Sanxhakun e Nishit,Hotin,Grudėn,Tivarin dhe Ulqinin.
Ushtritė ruse arritėn nė brigjet e detit Marmara,duke kėrcėnuar Stambollin.Pėrparimi i mėtejmė i tyre u ndal ngase Anglia dhe Austro-Hungaria u kėrcėnuan se do tė viheshin nė anėn e Perandorisė Osmane.Rusėt pushtuan Shėn Stefanin,nė afėrsi tė Stambollit.
Trakati i Shėn Stefannit(3 Mars 1878)
Pas luftėrave ruso-osmane tė viteve 1877-1878,nė Shėn Stefan afėr Stambolli,me 3 Mars 1878 u nėnshkrua Trakati i Paqes midis Rusisė(Trakati i Shėn Stefanit)dhe Perandorisė Osmane.
Me kėtė marėveshje Malit tė Zi do tė i njihej Pavarėsie dhe ai do tė zgjėrohej duke e marrė Podgoricėn,Plavėn,Gucinė,Ulqinin,Tivarin etj.
Serbia do tė zgjėrohej nė jug deri nė Vrajė e Mitrovicė,si dhe do t'i njihej Pavarėsia.
Krijohej Bullgaria e Madhe autonome,e cila do tė shtrihej nė veri nga Danubi deri nė Edrene nė jug,ndėrsa nė Lindje nga Deti i Zi deri nė Drinin e Zi nė Pernėndim.Rumanisė do ti njihej Pavarėsia,Bosnja e Hercegovina i jepej Austro-Hungarisė.
Me kėtė Trakat Rusia dhe Austro-Hungaria u fuqizuan mirė nė Ballkan dhe e detyruan Perandorinė Osmane tė hiqej nga Ballkani 80%(20% e Perandorisė Osmane akoma mbetej duke i sunduar Tokat Shqiptare).